กำไรทางบัญชีต่างกับกำไรทางเศรษฐศาสตร์อย่างไร?
กำไรทางบัญชีต่างกับกำไรทางเศรษฐศาสตร์อย่างไร?
ในการดำเนินธุรกิจไม่ว่าจะเป็นการขายสินค้าหรือการบริการ ย่อมต้องมีการวางแผนและกลยุทธ์ในการแข่งขัน ตลอดจนถึงกระบวนการดำเนินงานต่างๆ ซึ่งสิ่งหนึ่งที่เป็นองค์ประกอบหลักในการวางแผนเพื่อดำเนินธุรกิจให้เป็นไปยังเป้าหมายนั้นก็คือ การวางแผนทางนโยบายการเงิน โดยเฉพาะการประมาณต้นทุนและรับรู้กำไรที่เกิดขึ้น รวมไปถึงการวัดผลและประสิทธิภาพในการดำเนินงานของธุรกิจของเรา ฉะนั้นกำไรทางบัญชีและกำไรทางเศรษฐศาสตร์จึงต่างกัน
กำไรทางบัญชี คือ รายได้รวมหักค่าใช้จ่ายรวม จะเป็นการวัดผลการดำเนินงานที่มีเป็นผลลัพธ์เป็นตัวเลขอย่างชัดเจน ตามหลักการบัญชีและมาตรฐานทางบัญชี โดยที่ยังไม่มีการคิดคำนวณถึงผลกระทบทางธุรกิจที่ไม่สามารถวัดค่าได้อย่างเช่นค่าเสียโอกาสเป็นต้น
ตัวอย่างที่1 สถาบัน Challenge Me Tutor มียอดรายได้ค่าบริการจากการสอนรวมปี 25×1 ที่ 30,000,000 บาท และมีต้นทุนค่าติวเตอร์ที่ 15,000,000 บาท มีค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานรวม 5,000,000 บาท
ดังนั้นกำไรทางบัญชีของ สถาบัน Challenge Me Tutor คือ 30,000,000 – 15,000,000 – 5,000,000 = 10,000,000 บาท
กำไรทางเศรษฐศาสตร์ คือ รายได้รวมหักค่าใช้จ่ายรวมทางบัญชี หรือกำไรทางบัญชี หักกับ ต้นทุนค่าเสียโอกาสในแต่ละทางเลือก
ตัวอย่างที่2 จากตัวอย่างที่1 สมมติสถาบัน Challenge Me Tutor ไม่พิจารณาที่จะใช้การโฆษณาผ่านสื่อโทรทัศน์ ซึ่งเป็นผลทำให้สูญเสียโอกาสในการทำรายได้เพิ่มขึ้นที่ 5,000,000 บาท โดยค่าโฆษณานี้มีค่าใช้จ่ายจำนวน 3,000,000 บาท ดังนั้นค่าเสียโอกาสจากเหตุการณ์ในข้างต้นคือ 5,000,000 – 3,000,000 = 2,000,000 บาท
ดังนั้น กำไรทางเศรษฐศาสตร์ของ สถาบัน Challenge Me Tutor คือ 30,000,000 – 15,000,000 – 5,000,000 – 2,000,000 = 8,000,0000 บาท
- จะเห็นได้ว่า ต้นทุนทางการบัญชีจะมีแต่ค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นและวัดโดยมาตรฐานทางการบัญชี แต่ต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์จะวัดโดยมูลค่าที่เกิดจากค่าเสียโอกาสในแต่ละทางเลือก นั้นเองครับ …..
หากจะแยกให้ชัดๆจากตัวอย่างที่1 และ ตัวอย่างที่ 2
ต้นทุนทางบัญชี คือ ต้นทุนรวม(ค่าใช้จ่ายติวเตอร์และค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน) ซึ่งมียอดที่ 20,000,000 บาท
ต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์ คือ ค่าเสียโอกาส 2,000,000 บาท
- หากไม่มีค่าเสียโอกาสเกิดขึ้น ต้นทุนรวมทางบัญชี จะเท่ากับ ต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์ และ กำไรทางการบัญชี จะเท่ากับ กำไรทางเศรษฐศาสตร์ เช่นกัน
สรุป
- ต้นทุนรวมทางบัญชี ต่ำกว่า ต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์
- ต้นทุนทางบัญชี คิดและคำนวณหาได้ง่ายกว่าต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์
- กำไรทางบัญชี สูงกว่าหรือเท่ากับ กำไรทางเศรษฐศาสตร์
- ในการคำนวณต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์จะไม่นำต้นทุนจม(Sunk Cost) เข้ามาเกี่ยวข้อง
- บุคคลภายนอกมักจะสนใจแค่กำไรและต้นทุนทางบัญชี แต่กำไรและต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์เป็นสิ่งที่ผู้บริหารให้ความสำคัญในการวางแผนและบริหารธุรกิจ
จะเห็นได้ว่า สิ่งที่ทุกๆคนได้รับรู้ข้อมูลและการรายงานผลการดำเนินงานทางการเงินต่างๆนั้น ส่วนใหญ่บริษัทจะนำเสนอในรูปแบบของต้นทุนและกำไรทางการบัญชี ซึ่งหากเราเป็นนักลงทุนที่ให้ความสำคัญต่อปัจจัยพื้นฐาน(Fundamental) และลงทุนแบบเน้นมูลค่า(Value Investment) จะต้องพิจารณาถึงต้นทุนค่าเสียโอกาส และกำไรส่วนเพิ่มต่างๆ(ในกรณีที่บริษัทนั้นเลือกที่จะดำเนินงานในอนาคต) และการคำนึงถึงปัจจัยเหล่านี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งจากปัจจัยที่มีความสำคัญทั้งหมดของการลงทุนในตลาดหลักทรัพย์และสินทรัพย์อื่นๆครับ
By
Money Tu-Chem Team
(Challenge Me Tutor)